Vital Heynen: “Yellow Tigers moeten voor behoud uit klauwen van Bulgarije blijven”

De derde en laatste fase van de Volley Nations League 2022 zit er vanaf 30 juni aan te komen voor de Yellow Tigers, twaalfde in de tussenstand, met zes punten na drie zeges. Te danken aan drie winnende tiebreaks tegen Thailand, Polen en Bulgarije.

De Tigers zijn afgelopen zondag afgereisd en moeten in het Canadese Calgary vol aan de bak voor het behoud op het hoogste niveau van de FIVB. Elf landen hebben een beschermde status en zijn veilig. Vijf landen, waaronder België, spelen mee onder het etiket ‘challenger’. De zwakste ‘challenger’ degradeert. Maar Polen, Canada en de Dominicaanse Republiek zijn als challengers zo goed als buiten schot. Daarom wordt Bulgarije op de veertiende plaats (zes punten, twee zeges) de grootste concurrent voor het behoud.

 Interessant in Noord-Amerika worden in die optiek de duels tussen België en Duitsland (bondscoach Vital Heynen) en de kraker tegen Nederland. Onze tot hiertoe zeer matig presterende noorderburen treden wellicht in de sterkste opstelling aan. Met Anne Buijs, met drie meiden hersteld van buikgriep in week 2 en ook met een volledig fit verklaard aanvalsduo Nika Daalderop en Celeste Plak. Twee keer ‘geen makkie’ zonder Celine Van Gestel voor de Tigers, terwijl andere tegenstanders Japan en USA te hoog gegrepen zijn. Vital Heynen geeft zijn kijk op de boeiende eindfase.

Het is van 2012 tot vandaag al tien jaar geleden dat ‘maestro’ Heynen – heel even in 2017 ook Belgische bondscoach op een laconieke en verfrissende wijze – als topcoach zijn intrede deed in het internationale landencircuit. Fulltime met de Duitse nationale mannenploeg, waarmee hij brons haalde op het WK 2014. Daarna stapte hij over naar de nationale mannenploeg van Polen. Ook daar spekte hij de prijzenkast met de gouden wereldtitel 2018 na een fantastische 3-0 in de finale tegen Brazilië, extra gekruid met brons op het EK 2021. Hij trainde tussendoor topclubs als Ziraat Bankasi Ankara (Tur), Transfer Bydgoszcz (Pol), Tours VB (Fra), VfB Friedrichshafen (Dui) en de Italiaanse topper Sir Safety Conad Perugia. Zijn volgende werkstation wordt de Turkse vrouwenploeg Nilüfer Bursa.

Bij de Duitse nationale vrouwenploeg – koosnaampje ‘Die Schmetterlinge’ of ‘De Vlinders’ – schrijft Heynen aan een nieuw hoofdstuk in zijn onvoorspelbare loopbaan. Een totaal onverwachte keuze. “Vrouwenvolleybal is inderdaad een volledig wit blad voor mij. Helemaal blanco. Zo’n keuze past bij mij als uitdaging”, verklaarde vijftiger Heynen in de Duitse pers. Het helpt hem wellicht dat hij vader is van drie flinke dochters. Zo heeft de immer ambitieuze Maaslander via pedagogische ervaring inzichten verworven in de werking van de vrouwelijke psyche.

Na Perugia laste je een ‘stop’ in. Tot je dan koos voor de Duitse nationale vrouwenploeg. Een verrassing voor de buitenwacht. Hield je nog andere opties achter de hand?

Vital Heynen: “Ten eerste: die ‘break’ van een zestal maanden heeft me heel veel deugd gedaan. Het was nodig na die jarenlange rollercoaster. Ik wilde alles een keer aftoetsen, toch ook even afkicken van het gevaar voor oververzadiging en meer vertoeven in mijn familiekring. Zo was er een aantal maanden ‘niks’ in mijn leven, ik bedoel dan op gebied van volleybal. Toch ving ik al snel de belangstelling van heel wat ploegen. En ja, waarom niet hé. Ik ben op die signalen ingegaan om voor het eerst in mijn leven een vrouwenploeg te leiden.”

Het bloed kruipt waar het niet gaan kan. Waarom die interesse voor het andere geslacht in de topsport?

“Tja, ik koos voor een andere wending in mijn carrière. Ik zocht een nieuwe wereld. Met onbekende mensen, andere contacten, verfrissende visies. Weet je dat weinig oefenmeesters zo’n switch maken van een mannen- naar een vrouwenteam. Toch heb ik dat gedaan. Ik beklaag me die stap allerminst. Ik ben een ontdekkingsreiziger. Ik kende bij wijze van spreken geen vijf speelsters in het circuit. Ik ben verrast: er is heel veel te doen in het vrouwenvolley. In  een omgeving met andere tradities en andere gewoontes. Het begint al met een andere vorm van ‘warming up’. Ik word geconfronteerd met andere heel leuke dingen. Het feit dat ik drie dochters heb in diezelfde leeftijdscategorie van 18 tot 30 jaar helpt me daarbij om inzichten op te doen. Wat niet wil zeggen dat ik niet moet zoeken om overwinningen te behalen. Toch wel. Ik zal er x-aantal maanden voor moeten reserveren. Ook nu bevind ik me in die ‘zoekfase’. Mirakels bestaan niet in de topsport. Men had in Duitsland misschien een stek in de finales verwacht. Maar dat lijkt me in deze fase niet haalbaar door allerlei omstandigheden.”

In de VNL heb je dat systeem met ‘core’ landen en ‘challengers’. Duitsland kan niet zakken, België wel. Korea staat als core land op een laatste plek met nul punten, maar zal niet degraderen. Geef toe dat het format van de VNL een beetje ongeloofwaardig is?

“Die speelformule werd door FIVB ingevoerd in 2017. Je herinnert het je misschien niet meer, maar ik heb toen heel intens geprotesteerd. Uitgangspunt is dat je bij de top zestien in de wereld moet blijven. Moèt. Maar voor elf landen moet tot 2024 niets, ze blijven automatisch bij die zestien gerangschikt. Tja, de VNL werkt qua bedeling van de tickets met historisch-sportieve en vooral economische realiteiten, lees input van grote sponsoren. (Nvdr.: FIVB heeft zopas een wellicht zeer lucratief partnership 2024-2032 afgesloten met de Aziatische Confederatie). Maar goed: België heeft drie keer gewonnen. Het gaat in orde komen en daar ben ik blij om. Als ze uit de klauwen van Bulgarije kunnen blijven, is het bingo. Met dat soort dreiging heb ik met Duitsland niet te maken. Die immense Belgische prestatiedruk weegt niet op ons. Wij kunnen rustig opbouwen en dat past perfect in het plaatje. Ik heb die tijd meer dan nodig omdat twee van mijn wereldspeelsters afgehaakt hebben.”

Over wie gaat het dan? En heeft hun afscheid dan zo’n zwaar impact?

“Opposite Louise Lippmann (1m91, Scandicci/Ita) is er niet bij wegens een burn-out. Afwachten of zij nog zal hervatten. Ook spelverdeelster Denise Imoudu (SSC Palmberg Schwerin/Dui) heeft haar carrière stopgezet en wil zich oriënteren naar een reëel beroepsleven. Zo is een probleem ontstaan op twee werkelijk zeer cruciale posities. Ik wist dat hoor. Ermee leven en oplossingen vinden, dat is wat anders. Ik word gedwongen een totaal nieuw spelsysteem te implementeren. Ik moet het Duitse team opnieuw ontwikkelen. Net daarom voer ik in de meeste wedstrijden bijzonder veel wissels door, omdat ik iedereen wil leren kennen qua capaciteiten. Niet onlogisch in mijn positie.”

Door die zoektocht heb je nog maar twee overwinningen geboekt. Maar je bent niet ontevreden?

“Neen, nogmaals: wij voelen geen druk, wij moeten niet knokken voor het behoud zoals België. Dus kan ik rustig experimenteren. De eerste week werd een meevaller. Helaas gaven we een 2-0-voorsprong uit handen tegen leider Japan (2-3), na een heel sterke passage. We waren niet koelbloedig genoeg en misten de finesses om de weinige kansen om te zetten in winst. Tegen Polen (2-3) en Brazilië (1-3) deden we het ondanks twee bijkomende nederlagen ook niet onaardig. Alweer hadden we enkele setballen in sommige beurten. Maar het wilde helaas niet lukken. In de tweede week versloegen we Nederland. Maar Italië, Turkije en de Dominicaanse Republiek waren te hoog gegrepen.”

De derde week is de beslissende slotweek. België moet voor het behoud afrekenen met Bulgarije. Zal dat lukken?

“Met drie zeges (6 punten) en nog vier interlands te gaan, zal België beslist niet eindigen als slechtste challenger. Dan moet Bulgarije (nu 6 punten, maar een zege minder) al twee keer winnen. Maar dat zie ik niet gebeuren tegen veel sterkere landen als Brazilië, Italië, Polen en de stevig vernieuwde Dominicaanse Republiek. Het ziet er goed uit voor de Yellow Tigers. Als Bulgarije geen punten vergaart, dan is het behoud nu al binnen. Dat behoud van de Belgische vrouwen levert de federatie enorme pluspunten op.

Anders zou het ontzettend moeilijk worden, nu Frankrijk de European Golden League heeft gewonnen, om vanuit de Challenger Cup in Kroatië terug te keren naar de VNL. Neen, het rechtstreekse behoud is een betere optie. Ik hoor trouwens dat tal van meisjes hun vakantie hebben geboekt. De voorbereiding op die Challenger Cup zou de zomerweken weer door elkaar gooien. Dan is er nog minder rust dan nu het geval is. Ach, heel blij kan ik met onze twee zeges niet zijn. De buitenwacht hoopte op een stek in de eindronde. Zo ver komt het niet. En dus moet ik weer oefenvelden vastleggen en sparrings. Dat is minder prettig dan de eindronde van de VNL te spelen. Maar je moet realistisch blijven. Voor Duitsland komen die VNL-finales in Ankara veel te vroeg.”

In de laatste week speelt België tegen USA, Nederland, Japan … en Duitsland?

“Ja, in theorie kunnen zij tegen ons en Nederland twee bijkomende zeges pakken. Eén zege lijkt me al genoeg voor het behoud, want ik denk dat het aantal zeges de doorslag zal geven. Ik heb de Yellow Tigers nog niet diepgaand bestudeerd. Maar iedereen weet dat het zwaarste blok moet geplaatst worden op Britt Herbots, beste scoorster en beste aanvalster van de VNL. Daar hoeft geen tekening bij. Zelf zal ik al mijn speelsters blijven testen. De top acht halen we niet, zodus.”

We kennen je al vele jaren. Je hoopt op een prestigezege tegen de Yellow Tigers?

“Ja, dat geef ik toe. Al herhaal ik graag dat wij gewoon ‘dag per dag’ het programma afwerken. Gert Vande Broek, Kris Vansnick en Jan De Brandt zijn fijne collega’s. Ik onderhoud met hen goede relaties, al zie ik ze niet zo vaak. Ik reken op een faire sportieve strijd. Misschien hebben zij veel meer ervaring met vrouwenvolleybal dan ik. Zo kunnen zij mogelijk het verschil maken. Al is het uitvallen van Celine Van Gestel als receptie-hoek een kleine Belgische domper.”

Wat ga je doen meteen na de VNL en in het najaar?

“Ik ben door Volleybalworld.tv aangetrokken als commentator voor de finales van de VNL. Zo volg ik de eindronde bij de vrouwen in Ankara (Tur) en bij de mannen in Bologna (Ita). Ik ga nog opnieuw naar Turkije, naar vrouwenteam Nilüfer Bursa. Ik ben er aangesteld als hoofdtrainer. Ik ga naar ginds om er één en ander in de steigers te zetten voor komend seizoen. En dan begint met ‘Germany’ de voorbereiding op het WK vrouwen 2022 in Nederland en in Polen. Daarvoor hoop ik een aantal speelsters op te roepen die er nu in de VNL niet bij zijn. Mijn doel is niet anders dan dat  van de Yellow Tigers: snel stappen vooruitzetten en opvallend presteren in de allergrootste landenconfrontatie op wereldniveau.”

                                                * * *

Belgisch programma week 3 in Calgary (Canada)

De aangegeven data en het startuur zijn ‘Belgische tijd’.

Donderdag 30 juni: België-USA (04u00)

Vrijdag 1 juli: Duitsland-België (01u00)

Vrijdag 1 juli: België-Nederland (22u00)

Zondag 3 juli: België-Japan (19u00)

De Belgische selectie

Stien Goris valt weg wegens examens geneeskunde.

De namen: Britt Herbots, Celine Van Gestel (enkelblessure, niet inzetbaar, maar ze reist mee), Nel Demeyer, Pauline Martin, Charlotte Krenicky, Jutta Van de Vyver, Britt Rampelberg, Silke Van Avermaet (verlengt haar contract bij het Franse ASPTT Mulhouse met één seizoen), Manon Stragier, Anna Koulberg, Jodie Guilliams, Marlies Janssens, Elise Van Sas en Nathalie Lemmens.

Tekst: Leo Peeters

Foto’s: Jürgen Sabarz